Χριστουγεννιάτικη απόδραση στα ορεινά «διαμάντια» των Τρικάλων

Αποτελούν από τα δημοφιλέστερα ορεινά θέρετρα της Ελλάδας και θεωρούνται «διαμάντια» των Τρικάλων.

Ο λόγος για τα ορεινά χωριά Ελάτη, Περτούλι και Νεραϊδοχώρι που αποτελούν ιδανικά θέρετρα για χριστουγεννιάτικη απόδραση.

Η Ελάτη απλώνεται στις νοτιοδυτικές πλαγιές του Κόζιακα, σε υψόμετρο 900 μέτρων.

Είναι χτισμένη αμφιθεατρικά, στη σκιά του επιβλητικού Κόκκινου Βράχου, ατενίζοντας τις γύρω κορυφές της Νότιας Πίνδου.

Βουτηγμένη μέσα σε πυκνά δάση ελάτης, δικαιολογεί απόλυτα την ονομασία της. Τα παλιά πέτρινα χτίσματα, οι λιθόστρωτοι δρόμοι και οι μικρές πλατείες, στολισμένες με βρύσες και παρτέρια, της προσδίδουν αρχοντιά και γραφικότητα. Απέχει 33 χλμ. από τα Τρίκαλα, 49 χλμ. από την Καλαμπάκα και 14 χλμ. από την Πύλη.

Η Ελάτη παρέχει μια πληθώρα από παραδοσιακούς ξενώνες, πολυτελή ξενοδοχεία, εστιατόρια με τοπική κουζίνα, ζεστά καφέ και μπαρ καθώς και τουριστικά καταστήματα με ντόπια προϊόντα και αναμνηστικά.Η ονομασία Ελάτη χρησιμοποιείται τις τελευταίες δεκαετίες. Βάσει αρχαιολογικών ανακαλύψεων στη θέση Κατώφλι, η αρχαία πόλη Πύτναιο βρισκόταν στην περιοχή της Ελάτης.

Σύμφωνα με βυζαντινά ευρήματα, το χωριό δημιουργήθηκε μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης σε μια διαφορετική τοποθεσία κοντά στο ποτάμι.Στις αρχές του 20ου αιώνα υπήρχαν τρεις παλιότεροι οικισμοί οι οποίοι καταστράφηκαν από φωτιά το 1943, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Η Ελάτη χτίστηκε στη σημερινή της θέση αμέσως μετά την οριστική απελευθέρωση των Τρικάλων από τους Τούρκους το 1898 και μέχρι το 1955 ονομαζόταν Τύρνα. Στην είσοδο του χωριού βρίσκεται το Άλσος του Προφήτη Ηλία με το ομώνυμο πέτρινο εκκλησάκι.

Δίπλα, σε μια γραφική πλατειούλα με πέτρινη βρύση και παραδοσιακούς φανοστάτες, λειτουργεί η παραδοσιακή αγορά. Τα ξύλινα σπιτάκια των παραγωγών, προσφέρουν μια μεγάλη ποικιλία από τοπικά προϊόντα και αναμνηστικά.

Ψηλά, απέναντι από την κεντρική πλατεία, ανάμεσα στα έλατα, δεσπόζει ο ασβεστολιθικός Κόκκινος Βράχος.

Είναι προσβάσιμος, από βατό μονοπάτι, σε 15 λεπτά και από την κορυφή του η θέα του χωριού είναι πανοραμική. Εδώ υπάρχει οργανωμένο αναρριχητικό πεδίο με διαδρομές έως 60 μέτρα ανάπτυγμα.

Πάνω από το χωριό, ανάμεσα στις γκρίζες ορθοπλαγιές της ανατολικής πλευράς του Κόζιακα, η Αρκουδότρυπα ατενίζει την Ελάτη από υψόμετρο 1. 400 μέτρων. Σύμφωνα με την παράδοση μια μεγάλη αρκούδα ζούσε στη σπηλιά για πολλά χρόνια.

Σε απόσταση 9 χλμ. από την Ελάτη βρίσκεται το Χιονοδρομικό Κέντρο Περτουλίου. Το χωριό Περτούλι απέχει από την Ελάτη 15 χλμ. και το Νεραϊδοχώρι 19 χλμ.

Το Περτούλι είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1.150 μέτρων στις πλαγιές του Κόζιακα. Το Περτούλι υπάγεται διοικητικά στο δήμο της Πύλης, ενώ απέχει 48 χλμ από τα Τρίκαλα. Πολλά από τα σπίτια του χωριού είναι πέτρινα. Το χιονοδρομικό κέντρο του Περτουλίου βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από τον οικισμό.

Γύρω από το Περτούλι βρίσκεται το ομώνυμο δάσος με έκταση 33.000 περίπου στρεμμάτων, το οποίο διοικείται από το από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και χρησιμοποιείται για την πρακτική άσκηση των φοιτητών Δασολογίας.

Το Νεραϊδοχώρι, που απέχει 52 χλμ από τα Τρίκαλα, είναι χτισμένο στη σκιά των βουνών Μαρόσα και Νεράιδα, σε υψόμετρο 1150 μέτρων. Το χωριό των νεράιδων, όπως αλλιώς αποκαλείται, οφείλει την ονομασία του στο ομώνυμο βουνό.

Τα σπίτια του με τις κόκκινες στέγες απλώνονται αμφιθεατρικά στην πλαγιά ατενίζοντας τις κορυφές των βουνών που περιτριγυρίζουν το χωριό. Παλιές εκκλησίες και πέτρινες βρύσες με τρεχούμενο κρυστάλλινο νερό κοσμούν διάφορες γωνιές του.

Τα αξιοθέατα που μπορείτε να επισκεφθείτε

Γεφύρι Χατζηπέτρου: Το Γεφύρι του Χατζηπέτρου βρίσκεται σε μια ειδυλλιακή τοποθεσία, 2 χλμ έξω από το Νεραϊδοχώρι. Θεμελιώθηκε το 1750 από τον αρχιτσέλιγκα (μεγαλοκτηνοτρόφο) της περιοχής Γεώργιο Χατζηπέτρο.

Γεφυρώνει τις όχθες του Περτουλιώτικου ρέματος, λίγο πριν τη σμίξη του με το Ρέμα Κόρμπου. Είναι ένα πέτρινο μονότοξο γεφύρι μήκους 30 μέτρων, ύψους 8 μέτρων και άνοιγμα τόξου 17,5 μέτρων.

Βλαχόστρατα: Αμέσως μετά το γεφύρι του Χατζηπέτρου απλώνεται η Βλαχόστρατα. Πρόκειται για ένα λιθόστρωτο μονοπάτι στα βουνά που κατά το παρελθόν συνέδεε τη Θεσσαλία με την Ήπειρο. Χρησιμοποιούνταν για πολλούς αιώνες από τους κατοίκους των ορεινών περιοχών για τη μεταφορά των προϊόντων τους και από τους βοσκούς για τη μετακίνηση των κοπαδιών.

Μέρος του μονοπατιού, μήκους περίπου ενός χιλιομέτρου, έχει διατηρηθεί και προσφέρει εκπληκτική θέα της περιοχής, ταξιδεύοντας τον επισκέπτη στο χρόνο και στην τοπική παράδοση. Στο τέλος της βλαχόστρατας, μετά από πορεία μιας ώρας, βρίσκεται η Βρύση Φτελιά ή Βρύση Σουλεϊμάν με διαμορφωμένο χώρο ξεκούρασης.

Λαογραφικό Μουσείο Πύρρας: Χτισμένη σε υψόμετρο 1050 μέτρων, 5 χιλιόμετρα μετά το Νεραϊδοχώρι, η Πύρρα είναι ένα μικρό και όμορφο χωριό κρυμμένο μέσα σε οξιές και βελανιδιές.

Σύμφωνα με την παράδοση, πήρε το όνομά της από τον τοπικό βασιλιά Πύρρο. Ιστορικά, συγκαταλέγεται μεταξύ των βλαχοχωρίων της περιοχής του Ασπροποτάμου. Το παλιό σχολείο του χωριού έχει ανακαινιστεί και μετατραπεί σε λαογραφικό μουσείο. Διαθέτει μοναδικά και ενδιαφέροντα εκθέματα τα οποία παρουσιάζουν και αναδεικνύουν τον παραδοσιακό τρόπο ζωής της περιοχής.

Γεφύρι Πύρρας: Πρόκειται για ένα μονότοξο πέτρινο γεφύρι, με ανάπτυγμα 18,30, άνοιγμα τόξου 8,20 και πλάτος καταστρώματος 2,65 μέτρα. Βρίσκεται στη νότια είσοδο του χωριού, στο δασικό δρόμο Νεραϊδοχωρίου – Πύρρας, και γεφυρώνει το ρέμα Κρυόβρυση το οποίο χύνεται στον Καμναΐτικο ποταμό.

Παλιά, συνέδεε την Πύρρα με το Νεραϊδοχώρι δια μέσου ενός απότομου καλντεριμωτού μονοπατιού (Σκάλα Πύρρας). Η ακριβής χρονολογία θεμελίωσής του παραμένει άγνωστη. Σύμφωνα με ιστορικά στοιχεία, το 1823 οι Τουρκαρβανίτες, του Δερβέναγα Τρικάλων Σελιχτάρ Μπόδα, μετά την πυρπόληση των χωριών Περτούλι, Νεραϊδόχωρι και Πύρρας έπεσαν σε ενέδρα του Καπετάνιου των Χασίων Νάσιου Μάνδαλου στη στενή και απότομη Σκάλα της Πύρρας, πάνω από το γεφύρι. Σύμφωνα με την παράδοση, η Αγία Παρασκευή τρόμαξε τα άλογα των Τουρκαρβανιτών και, με τον πανικό που προκλήθηκε, πολλοί καβαλάρηδες κατακρημνίστηκαν στο ρέμα και πνίγηκαν.

Μονή Αγίας Παρασκευής: Το Μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής βρίσκεται στη θέση Τσιούκα, σε υψόμετρο 1270 μέτρων, ανάμεσα στα χωριά Νεραϊδοχώρι και Πύρρα. Χτίστηκε το 1792 από τον αρματολό Γούσιο Χατζηπέτρο, στα ερείπια του παλιότερου ναού της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος. Ο ρυθμός του είναι βασιλική με τρούλο.

Στην περίοδο της ακμής του το μοναστήρι διέθετε πλούσια βιβλιοθήκη, κτήματα και κοπάδια ενώ, φιλοξενούσε τα λείψανα του Αγίου Μόδεστου της Ιερουσαλήμ. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου χρησιμοποιήθηκε ως κρησφύγετο των ανταρτών και υπέστη σοβαρές ζημιές.

Εξωκκλήσι Αγίου Νικολάου Ασφάκας: Πρόκειται για έναν πέτρινο ναό χτισμένο στην αγκαλιά ενός ασβεστολιθικού βράχου, στο ρέμα Ασφάκας της Νότιας Πίνδου. Πάνω σε βράχο υπάρχει ζωγραφισμένη η παράσταση του Αγίου Νικολάου. Το συναντάμε στη διαδρομή από το Νεραϊδοχώρι προς την περιοχή Ασπροποτάμου, μεταξύ των χωριών Δέση και Άγιος Νικόλαος.

Γιορτάζει την τελευταία Κυριακή του Μαΐου. Μετά τη θεία λειτουργία ακολουθεί το «μπλότσι», φαγητό το οποίο μαγειρεύεται, σε μεγάλες κατσαρόλες από τις νοικοκυρές του χωριού, το προηγούμενο βράδυ και μοιράζεται στους παρευρισκόμενους.

Λαογραφικό Μουσείο Χρυσομηλιάς: Η Χρυσομηλιά είναι ένα από τα μεγαλύτερα χωριά της περιοχής, χτισμένη στη βορειοδυτική πλαγιά του Κόζιακα. Βρίσκεται σε υψόμετρο 950 μέτρων και απέχει 16 χλμ από την Ελάτη και 11 χλμ από το Περτούλι.

Στο χωριό λειτουργεί λαογραφικό μουσείο με μια ενδιαφέρουσα συλλογή αντικειμένων των προηγούμενων αιώνων. Περιλαμβάνει παλιά είδη οικιακής χρήσης και συσκευές, παλιά εργαλεία, παραδοσιακά σκεύη μαγειρικής, παραδοσιακές φορεσιές, κειμήλια, παλιά όπλα και ασπρόμαυρες φωτογραφίες.

Αφιέρωμα του newsit.gr