Σαράντης Μούτος: Η γνώση πρέπει να είναι προσβάσιμη από όλους-Το φροντιστήριο βρίσκεται συνειδητά πλαί στο δημόσιο σχολείο

 Για το ρόλο της φροντιστηριακής εκπαίδευσης αλλά και το δημόσιο σχολείο μιλά σήμερα εκ βαθέων σε μια αποκλειστική συνέντευξη του ο Καθηγητής Μαθηματικών Σαράντης Μούτος-ιδιοκτήτης Φροντιστηρίου στο "meteoravoice" επισημαίνοντας τις ανάγκες στο χώρο της εκπαίδευσης αλλά και την στάση της κοινωνίας μας απαντώντας σε μια σειρά ερωτήσεων.

-Μια νέα σχολική και φροντιστηριακή χρονιά ξεκίνησε. Πως την βλέπετε να εξελίσσεται και τι προσδοκάτε;

 

Απ. Όπως κάθε χρόνο , έτσι και φέτος ξεκινήσαμε και εμείς και τα παιδιά μια φροντιστηριακή χρονιά γεμάτη απαιτήσεις και προκλήσεις. Σίγουρα οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι μαθητές είναι αρκετές και σε πολλά επίπεδα της μαθησιακής διαδικασίας. Ο σκοπός , λοιπόν , της φροντιστηριακής εκπαίδευσης είναι να εντοπίσει και να διορθώσει τις όποιες στρεβλώσεις σε καθένα μαθητή ξεχωριστά. Άρα αυτό που επιθυμούμε ως εκπαιδευτικοί είναι στο τέλος κάθε χρονιάς να έχουμε επιτύχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα προς αυτή την κατεύθυνση.

 

-Το δημόσιο σχολείο στην εποχή μας ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των καιρών ή πρέπει να γίνουν βήματα που θα αναβαθμίσουν γενικότερα την εκπαίδευση;

 

Απ. Το δημόσιο σχολείο αποτελεί και θα πρέπει πάντα να αποτελεί ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας και κάθε λαϊκής οικογένειας. Η ποιοτική δημόσια εκπαίδευση ασφαλώς και πρέπει να είναι το ζητούμενο κάθε εποχής. Δυστυχώς όμως εδώ και πολλά χρόνια, το δημόσιο σχολείο,  αντιμετωπίζει πολλά και σοβαρά προβλήματα. Αυτά πηγάζουν , αρχικά, από την πενιχρή κρατική χρηματοδότηση ,όσον αφορά την ενίσχυσή του με υλικοτεχνικά μέσα αλλά και με έμψυχο δυναμικό. Επίσης, η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών σε σχέση με τα νέα εκπαιδευτικά μέσα και την νέες διδακτικές μεθόδους βρίσκεται σε νηπιακό στάδιο και πολλές φορές γίνεται εντελώς επιφανειακά και χωρίς να προκύπτει κάποιο ουσιαστικό αποτέλεσμα από αυτή. Από την εικοσαετή φροντιστηριακή μου εμπειρία και ερχόμενος σε επαφή με όλη αυτή την κατάσταση ως εξωτερικός παρατηρητής τολμώ να πω πως το δημόσιο σχολείο νοσεί! Σε καμία όμως περίπτωση δεν πρέπει να αντικατασταθεί από τίποτα άλλο! Το δημόσιο σχολείο πρέπει και μπορεί να διεκδικήσει αυτό που του ανήκει. Να γίνει ξανά η πηγή της γνώσης και η σημαντικότερη δομή κοινωνικοποίησης των μαθητών. Πρέπει , λοιπόν, οι εκπαιδευτικοί να αγωνιστούν και να διεκδικήσουν ένα πραγματικά σύγχρονο και ποιοτικό δημόσιο σχολείο αλλά θα πρέπει να έχουν και την κοινωνία στο πλευρό τους!

 

-Αλήθεια είναι ότι το φροντιστήριο υπάρχει εδώ και δεκαετίες στη χώρα μας. Θεωρείτε ότι αποτελεί συνέχεια του δημόσιου σχολείου ή αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο για τους μαθητές;

 

Απ. Να ξεκαθαρίσω κάτι. Αν και εργάζομαι στον χώρο της ιδιωτικής εκπαίδευσης μια εικοσαετία ,δεν επιθυμώ σε καμία περίπτωση την αντικατάσταση της δημόσιας εκπαίδευσης από την ιδιωτική. Όπως επισήμανα και παραπάνω θα πρέπει να φυλάξουμε το δημόσιο σχολείο ως «κόρη οφθαλμού». Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως πως το φροντιστήριο έχει καθιερωθεί εδώ και δεκαετίες , όπως επισημάνατε , ως ένας θεσμός στην ελληνική κοινωνία όσον αφορά την εκπαίδευση των παιδιών. Θα τολμούσα να πω πως βρίσκεται συνειδητά πλάι στο δημόσιο σχολείο. Το φροντιστήριο στην Ελλάδα δεν είναι ένα είδος πολυτελείας κατά την ταπεινή μου γνώμη. Παρόλο που επιβαρύνει οικονομικά την ελληνική λαϊκή οικογένεια δεν σημαίνει ότι το κόστος είναι τόσο υψηλό με αυτά που προσφέρει. Γι αυτό η φροντιστηριακή εκπαίδευση δεν είναι σε καμία περίπτωση ανταγωνιστής της δημόσιας εκπαίδευσης! Πρέπει να πάνε χέρι-χέρι για το καλύτερο αποτέλεσμα που, δεν είναι άλλο από την άρτια εκπαίδευση των μαθητών. Η διαφορά του φροντιστηρίου με το δημόσιο σχολείο είναι το πρώτο εξατομικεύει τις μεθόδους του με μεγαλύτερη ευκολία πάνω σε κάθε μαθητή χωριστά και επικεντρώνεται κυρίως στο γνωστικό αντικείμενο που υπηρετεί. Το δημόσιο σχολείο επεκτείνεται και σε εκδηλώσεις κοινωνικοποίησης. Επίσης, το φροντιστήριο έχει την δυνατότητα να είναι πιο ευέλικτο και στον μικρό αριθμό μαθητών ανά τμήμα που είναι η βασική «πληγή» του δημόσιου σχολείου. Οπότε, η προσωπική μου άποψη, είναι ότι το φροντιστήριο είναι όντως ένα σημαντικό εργαλείο και θα πρέπει να συνεργάζεται αβίαστα με το δημόσιο σχολείο! Δεν πρέπει να αποτελούν ένα ανταγωνιστικό δίπολο αλλά ένα ζεύγος συνεργασίας. Το ζητούμενο είναι το καλύτερο για τα παιδιά μας και όχι οι ανούσιες συγκρίσεις!

-Η δημόσια δωρεάν παιδεία κάθε άλλο παρά πραγματικότητα μπορεί να θεωρηθεί για την χώρα μας. Τι είναι αυτό που μπορεί να αλλάξει ώστε μαθητές και μαθήτριες να αποκτήσουν τα εφόδια που είναι απολύτως αναγκαία για το μέλλον τους;

 

Απ. Όπως αναφέρθηκα και παραπάνω , σίγουρα η ελληνική οικογένεια έχει επιβαρυνθεί οικονομικά για την εκπαίδευση των παιδιών της. Αυτό δεν μπορούμε να το αμφισβητήσουμε σε καμία περίπτωση. Παρόλο που η δουλειά μου ανήκει στην ιδιωτική εκπαίδευση δεν μπορώ να το αρνηθώ! Βέβαια η αλήθεια είναι το κόστος δεν είναι δυσβάσταχτο εκτός και αν μιλάμε για την παροχή εξατομικευμένων μαθημάτων. Για να αλλάξει όμως όλη αυτή η κατάσταση στην παιδεία θα πρέπει να απαιτηθεί αρχικά από την ίδια την κοινωνία και αφού αυτό γίνει συνειδητά θα πρέπει να «ξηλωθεί» όλο το εκπαιδευτικό σύστημα από το νηπιαγωγείο ακόμα! Τα περισσότερα προγράμματα σπουδών είναι απαρχαιωμένα, πολλά βιβλία είναι κακά έως ακατάλληλα , πολλοί συνάδελφοι δεν έχουν επιμορφωθεί πάνω στις χρήσεις της νέας τεχνολογίας πάνω στην εκπαίδευση κ.τ.λ. Η αλήθεια είναι ότι έχουμε μείνει πίσω! Ενώ όλη η εκπαιδευτική κοινότητα , πιστεύω ότι μπορεί και θέλει να δώσει όλα τα απαιτούμενα εφόδια για το μέλλον των παιδιών αυτό δεν είναι στις άμεσες προτεραιότητες του υπουργείου παιδείας που, για να λέμε και την αλήθεια, μπαίνει ως εμπόδιο σε κάθε καινοτόμο σχέδιο που  μπορεί να προταθεί. Πολλά , λοιπόν , πρέπει να αλλάξουν αλλά θα πρέπει να υπάρχει η πολιτική βούληση για να γίνει αυτό. Οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί ξέρουμε όλες τις παθογένειες και προσπαθούμε να τις διορθώνουμε, ο καθένας από το μετερίζι του, με προσωπικές παρεμβάσεις και με προσωπικό μόχθο.

 

 

 

 

 

-Η φροντιστηριακή εκπαίδευση κατά κοινή ομολογία αποτελεί το εφαλτήριο για την επιτυχία των μαθητών στις πανελλήνιες και θεωρείται βασική προϋπόθεση για το σκοπό αυτό. Τι πιστεύετε ότι οδήγησε σε αυτή την άποψη που εκφράζεται από γονείς και παιδιά;

 

Απ. Η φροντιστηριακή εκπαίδευση σίγουρα επικεντρώνεται στην πραγματοποίηση των στόχων των παιδιών. Ειδικά όταν η εισαγωγή τω παιδιών στην ανώτατη εκπαίδευση γίνεται εδώ και δεκαετίες μέσω των πανελλαδικών εξετάσεων. Επομένως το βάρος του φροντιστηρίου πέφτει στις δύο τελευταίες τάξεις του Λυκείου και ειδικά στη Γ΄ Λυκείου. Αυτό όμως δεν είναι η απόλυτη πραγματικότητα γιατί γίνεται αδιάκοπη δουλειά , από το Γυμνάσιο ακόμα. Κανένας στόχος δεν μπορεί να επιτευχθεί αν ο μαθητής αλλά και ο εκπαιδευτικός δεν έχουν δουλέψει συνεργατικά αρκετά έτη πριν τη Γ΄ Λυκείου. Για να λέμε αλήθειες , από τα χρόνια που εγώ ήμουν ακόμα μαθητής, υπήρχε και υπάρχει ακόμα η άποψη ότι χωρίς το φροντιστήριο ένας μαθητής είναι πολύ δύσκολο να πετύχει τους στόχους του στις πανελλήνιες. Αυτό συμβαίνει διότι δεν μπορεί ένας μαθητής να αφομοιώσει καλά την ύλη , παρακολουθώντας μόνο τις σχολικές ώρες. Αυτός εξάλλου είναι και ο πραγματικός ρόλος ενός φροντιστηρίου. Λόγω όμως των παθογενειών που συνοδεύουν ένα δημόσιο σχολείο σε πολλές των περιπτώσεων το φροντιστήριο υποκαθιστά τον ρόλο του σχολείου. Είπαμε όμως , αυτό που θέλουμε όλοι στο τέλος της ημέρας είναι να γίνουν πραγματικότητα τα όνειρα των παιδιών μας και κυρίως να τα βλέπουμε χαρούμενα και πάντα με όρεξη για δημιουργία! Αυτά είναι το ίδιο το μέλλον και εμείς απλά πρέπει να κάνουμε σωστά τη δουλειά μας για να πετύχουν τους στόχους τους.

 

-Υπάρχει μέλλον για την παιδεία στη χώρα μας και πως το οραματίζεστε;

 

Όσο υπάρχουν νέοι άνθρωποι με όρεξη και μεράκι πάντα θα υπάρχει μέλλον! Τίποτα δεν μένει στάσιμο και αυτό πρέπει πάντα να συμβαίνει! Ξέρουμε ότι υπάρχουν πολλά πράγματα που μας κρατάνε πίσω. Υπάρχουν περίοδοι όπου η ραστώνη κυριαρχεί της δημιουργίας αλλά ακόμα και αυτό είναι παροδικό. Η φυσική εξέλιξη στων πραγμάτων σίγουρα θα μας πάει λίγο πιο μπροστά. Οι ρυθμοί , απλά, είναι πολύ πιο αργοί από αυτό που θα θέλαμε εμείς οι εκπαιδευτικοί. Το βασικό που πρέπει να πετύχουμε για να έχει ποιοτική παιδεία η χώρα μας είναι να αποδεσμεύσουμε την εκπαίδευση από την αγορά εργασίας. Ξέρω ότι αυτό που λέω ακούγεται ουτοπικό αλλά για μένα αποτελεί απαραίτητη συνθήκη για το μέλλον της χώρας μας. Η γνώση πρέπει να είναι προσβάσιμη από όλους χωρίς να είναι αυτοσκοπός για την εύρεση εργασίας. Το ζητούμενο είναι να έχουμε μία χώρα με ευτυχισμένους πολίτες και όχι μια χώρα δυστυχισμένους ανθρώπους με δουλειές που δεν τους ταιριάζουν! Το να πετύχουμε όμως ένα τέτοιο στόχο απαιτεί ριζικές αλλαγές , ατελείωτες συζητήσεις, πολύ κόπο και φυσικά όπως πάντα πολιτική βούληση σύγκλιση απόψεων.