Δημήτρης Παπαστεργίου: Πώς οι δορυφόροι θα σβήνουν τις φωτιές

Δημήτρης Παπαστεργίου: Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης μιλάει για την εφαρμογή MyCoast για την αντιμετώπιση αυθαιρεσιών και φυσικών καταστροφών 

Βλέποντας τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ο νους σου πάει σε κάποιο νέο app του δημοσίου που ο ίδιος παρουσιάζει με ενθουσιασμό. Ο Δημήτρης Παπαστεργίου είναι λάτρης της τεχνολογίας, σε βαθμό που, όταν μιλάει για τα νέα δεδομένα, χρησιμοποιεί φράσεις του τύπου «εκστασιάστηκα με αυτό» και ούτω καθεξής. Κάναμε ένα ραντεβού για να μιλήσουμε για το MyCoast, αλλά η συζήτηση πήγε ακόμη πιο μακριά, στο πώς το νέο δορυφορικό πρόγραμμα της χώρας θα είναι σε θέση να ενισχύσει την προστασία του περιβάλλοντος, «από έναν τομέα στον οποίο δεν είχαμε σχεδόν τίποτα».

Το MyCoast είναι μια εφαρμογή παρακολούθησης των παραλιών, αλλά εν τέλει δεν περιορίζεται μόνο στην καταπολέμηση της αυθαιρεσίας, καθώς διαθέτει και μια σειρά από επιπλέον περιβαλλοντικά οφέλη. Οι δορυφορικές εικόνες και οι χάρτες μπορούν να αξιοποιηθούν για την παρακολούθηση της διάβρωσης των ακτών κι άλλων περιβαλλοντικών εξελίξεων.

Την ίδια ώρα, το νέο δορυφορικό πρόγραμμα που υλοποιείται περιλαμβάνει τη χρήση μικροδορυφόρων, οι οποίοι παρέχουν ακριβείς εικόνες με λεπτομέρεια μισού μέτρου. Αυτές οι εικόνες μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών, όπως φερ’ ειπείν οι πυρκαγιές, προσφέροντας έγκαιρη και ακριβή πληροφορία ακόμα και τη νύχτα ή σε συνθήκες καπνού. Το πρόγραμμα μικροδορυφόρων αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το 2026, αλλά μέχρι τότε θα χρησιμοποιούνται υπάρχοντες δορυφόροι για την παροχή καθημερινών δεδομένων.

Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου μιλάει για την εφαρμογή MyCoast

Ο κ. Παπαστεργίου χαρακτηρίζει τον μηχανισμό του MyCoast πρόκριμα «για το πόσες ακόμη δυνατότητες μας δίνουν η δορυφορική αποτύπωση και οι χάρτες». Και το συνδυάζει και με το καινούργιο δορυφορικό πρόγραμμα το οποίο τρέχει. «Ήδη δύο διαγωνισμοί έχουν τελειώσει», λέει.

Βάσει των νέων δυνατοτήτων που δίνει το πρόγραμμα των 15 μικροδορυφόρων, «θα έχουμε τόση πληροφορία, η οποία μπορεί να μας χρησιμεύσει στη μετεωρολογία και την έγκαιρη πρόγνωση για τα ακραία καιρικά φαινόμενα, καθώς επίσης για τη διάβρωση των ακτών, για πλημμυρικά φαινόμενα, για την προστασία των δασών».

Από τους διαγωνισμούς οι οποίοι τρέξανε, μένει έως τις 30 Ιουνίου να υπογράψουν τον τρίτο άξονα που αφορά όλον τον εξοπλισμό εδάφους και «το πώς θα δημιουργήσουμε ένα κυβερνητικό hub, στο οποίο θα αποθηκεύονται όλες οι φωτογραφίες, οι χάρτες και τα δεδομένα με σκοπό να χρησιμοποιηθούν από όλους τους φορείς του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα και τα πανεπιστήμια».

Οι περιγραφές του έχουν μια δόση ενθουσιασμού, αλλά κυρίως δίνουν τη διάσταση της συνδρομής που θα μπορούσε να δώσει η τεχνολογία σε δύσκολες στιγμές. «Έχουμε απίστευτη πληροφορία πλέον σε λεπτομέρεια μισού μέτρου, λεπτομέρεια δέντρου. Και όλο αυτό μπορεί από μόνο του να αποτελεί την πηγή για να δημιουργηθούν οικοσυστήματα γύρω από το περιβάλλον. Είμαι χαρούμενος και εντυπωσιασμένος από το γεγονός, ότι με αφορμή τα γεγονότα του περασμένου καλοκαιριού αλλάξαμε όλο αυτό το πρόγραμμα».

Τα χρήματα προέρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης. Και το δορυφορικό πρόγραμμα, πάνω στο οποίο βασίζεται η πληροφορία για το MyCoast, θα περιλαμβάνει πολλές φωτογραφίες μέσα στην ημέρα. Ο κ. Παπαστεργίου υπογραμμίζει ότι «δεν θες μία φωτογραφία κάθε 1,5 ημέρα που μπορεί να περάσει ένας δορυφόρος. Και όχι με ακρίβεια 10 μέτρων, όπως ήταν το Copernicus. Τώρα θα έχουμε ακρίβεια μισού μέτρου. Υπό προϋποθέσεις, και 30 εκατοστών».

Οι δορυφορικές εικόνες μπορούν να ενισχύσουν τη μάχη της κατάσβεσης των πυρκαγιών, καθώς ακόμα και μέσα στη νύχτα, με σύννεφα και καπνούς, θα έχουμε εικόνα στο οπτικό φάσμα. «Υπάρχουν ραντάρ, τα οποία μπορούν και βλέπουν μέσα από τα σύννεφα. Και, βέβαια, τα θερμικά, τα οποία επίσης δίνουν τη δυνατότητα εικόνας ακόμα και τη νύχτα».

Πότε θα τα δούμε αυτά; «Η συμφωνία που κάναμε με τις εταιρείες που πήραν τους διαγωνισμούς είναι ότι οι δορυφόροι εκτοξεύονται το 2026, σε δύο χρόνια. Αλλά μέχρι τότε, θέλουμε υλικό από τους υφιστάμενους δορυφόρους που έχουν αυτές οι εταιρείες».

«Το νέο διάστημα, το new space, είναι φοβερά ενδιαφέρον», σημειώνει και συμπληρώνει: «Έχω εντυπωσιαστεί – αν ξεκινούσα από την αρχή το Πολυτεχνείο, θα διάλεγα αυτόν τον κλάδο. Τόσο πολύ με έχει εκστασιάσει».

Από αυτό το καλοκαίρι, άμεσα, η χώρα θα έχει τη δυνατότητα καθημερινών, πολλαπλών εικόνων από τους δορυφόρους, άρα στη φαρέτρα μπαίνει ένα νέο ισχυρό όπλο. «Πλέον, η Πυροσβεστική θα έχει την πληροφορία με ακρίβεια: το μέτωπο είναι εκεί, οι άνεμοι είναι προς τα εδώ, αυτή είναι η γεωμορφολογία –γίνονται αναλύσεις τέτοιου είδους–, εκεί είναι χαράδρα, εκεί μπορεί να την πιάσουμε τη φωτιά. Θα έχουμε όλα τα εργαλεία από ψηλά για την καλύτερη εποπτεία του προβλήματος».

Smart cities και νέες ανάγκες

Το Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής προωθεί έργα όπως οι «έξυπνες πόλεις» (smart cities), που στοχεύουν στη βελτίωση της διαχείρισης των φυσικών πόρων, την εξοικονόμηση ενέργειας και τη μείωση της κατανάλωσης μέσω της χρήσης σύγχρονων τεχνολογιών.

«Είναι ένα έργο κοντά στο μισό δισ., με σκοπό οι δήμοι να ασχοληθούν με τα δίκτυά τους, με τους φυσικούς πόρους και κυρίως με το νερό. Να μετρήσουν, να ξέρουν πλέον και να ποσοτικοποιήσουν τις απώλειες από τα δίκτυά τους, να φροντίσουν, να εξοικονομήσουν ενέργεια. Μιλάμε πολύ για την παραγωγή καθαρής ενέργειας, αλλά πρέπει εξίσου να μιλήσουμε για τη μείωση της κατανάλωσης. Άρα, πώς οι Δήμοι θα αξιοποιήσουν αυτά τα προγράμματα των Smart Cities, για να βάλουν μετρητές και να δουν τελικά ποιες είναι οι καταναλώσεις και να τις περιορίσουν. Κι αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι άμεσου αποτελέσματος μέσα στις πόλεις μας, γιατί εκεί πονάμε».

Η βεντάλια της χρήσης του MyCoast

Η περσινή διαμαρτυρία που εκφράστηκε μέσω του «Kινήματος της πετσέτας» ώθησε στην ανάπτυξη μιας πιο λεπτομερούς απεικόνισης των παραλιών, συμπεριλαμβανομένων των περιγραμμάτων των μισθώσεων.

Κάπως έτσι τέθηκε σε εφαρμογή η πλατφόρμα MyCoast, που –όπως σημειώνει ο κ. Παπαστεργίου– αμέσως «έγινε δημοφιλής, με περίπου 50.000 χρήστες να την κατεβάζουν τις πρώτες εβδομάδες». Επιπλέον, έχουν καταγραφεί περίπου 600-700 καταγγελίες για παραβιάσεις μισθώσεων και το Yπουργείο Οικονομικών ξεκίνησε τους σχετικούς ελέγχους.

Το MyCoast είναι μια εφαρμογή, που επιτρέπει στους πολίτες και το κράτος να ελέγχουν την υπερεκμετάλλευση των παραλιών και να διασφαλίζουν την ελεύθερη πρόσβαση. Μέσω ενός χάρτη με συντεταγμένες, εμφανίζονται φωτογραφίες και πολύγωνα των μισθώσεων από τους επιχειρηματίες. Έτσι, είναι ορατό και διά γυμνού οφθαλμού αν κάποιος έχει υπερβεί τα όρια της μίσθωσης ή αν έχει τοποθετήσει αυθαίρετα κατασκευές, ομπρέλες και ξαπλώστρες.

Η εφαρμογή επιτρέπει την υποβολή αναφορών από τους χρήστες, είτε επώνυμα είτε ανώνυμα, και η παρέμβαση γίνεται άμεσα από το Yπουργείο Οικονομικών. Επιπλέον, το σύστημα χρησιμοποιεί τεχνητή νοημοσύνη (AI) για την αυτόματη σάρωση των παραλιών και την ανίχνευση παραβάσεων στέλνοντας ειδοποιήσεις στο υπουργείο.

Από τον Ιούνιο, θα χρησιμοποιηθούν πιο πρόσφατες φωτογραφίες για βελτίωση της ακρίβειας και της αποτελεσματικότητας του συστήματος. «Σκοπός μας είναι τώρα, τον Ιούνιο, που θα έχουν αναπτυχθεί όλες οι ξαπλώστρες και οι ομπρέλες, να κάνουμε ένα σκανάρισμα όλης της χώρας. Άρα, σε κάποιες περιοχές που έχουν έντονο τουριστικό ενδιαφέρον και έντονη εκμετάλλευση ή υπερεκμετάλλευση, εκεί θα πάμε να έχουμε επί τούτου περισσότερες φωτογραφίες».

Η εφαρμογή συνεργάζεται με το Ελληνικό Κέντρο Διαστήματος για την παροχή ακριβών δορυφορικών εικόνων. Οι φωτογραφίες αυτές βοηθούν, επίσης, στην αποτελεσματική παρακολούθηση και αντιμετώπιση ζητημάτων, όπως η διάβρωση των ακτών και άλλες περιβαλλοντικές μεταβολές.

«Είναι ένα φοβερό εργαλείο. Πλέον η τεχνολογία μπορεί να δώσει εργαλεία για να κάνεις τη δουλειά σου και να αντιμετωπίσεις ακόμα και τέτοια ζητήματα, όπως είναι η διάβρωση των ακτών», λέει και καταλήγει: «Το MyCoast είναι μια πολύ καλή αφορμή να δούμε και να χρησιμοποιήσουμε τις δυνατότητες που μας δίνει η τεχνολογία για πολλές ακόμη παραμέτρους».

 

Λουκάς Βελιδάκης

ΠΗΓΗ: Athens Voice