Ξεκινά στα μέσα Απριλίου η υποβολή φορολογικών δηλώσεων

Στα μέσα Απριλίου αναμένεται να ανοίξει το Τaxis για την υποβολή των φετινών δηλώσεων από περίπου 9 εκατομμύρια φορολογουμένους. Η καταβολή του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, φορολογικού έτους 2023, πραγματοποιείται σε οκτώ ισόποσες μηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη καταβάλλεται μέχρι τις 31 Ιουλίου 2024 και η καθεμία από τις επόμενες μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των επτά επόμενων μηνών.

Αν η καταληκτική προθεσμία υποβολής της δήλωσης παρατείνεται σε ημερομηνία μεταγενέστερη της καταληκτικής ημερομηνίας καταβολής της πρώτης δόσης, οι δύο πρώτες δόσεις καταβάλλονται μέχρι την καταληκτική ημερομηνία της δεύτερης δόσης.

Με βάση διάταξη που έχει κατατεθεί στη Βουλή, η έκπτωση 3% για εφάπαξ εξόφληση του φόρου εισοδήματος θα ισχύει και σε περίπτωση παράτασης της αρχικής προθεσμίας για την καταβολή της πρώτης δόσης.

Η καταβολή του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, του φορολογικού έτους 2023, που συμμετέχουν σε νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες που τηρούν απλογραφικά βιβλία γίνεται σε έξι ισόποσες μηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη καταβάλλεται μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2024 και η καθεμία από τις επόμενες μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των πέντε επόμενων μηνών.

Μισθωτοί και συνταξιούχοι

- Φέτος, περίπου ένα εκατομμύριο μισθωτοί και συνταξιούχοι χωρίς εισοδήματα από άλλες πηγές θα μπορούν να υποβάλουν αυτομάτως τη δήλωση, χωρίς να χρειαστεί να συμπληρώσουν τίποτα επιπλέον. Σε περίπτωση που οι ίδιοι δεν τις έχουν υποβάλει μέχρι την καταληκτική ημερομηνία-προθεσμία υποβολής, οι δηλώσεις θα υποβάλλονται αυτόματα στην εκπνοή της προθεσμίας από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, ώστε κανείς από τους φορολογουμένους αυτούς να μην επιτρέπεται πλέον να υποβάλει εκπρόθεσμη αρχική δήλωση.

- Ο υπολογισμός του φόρου που αναλογεί στα εισοδήματα από μισθούς, συντάξεις, γίνεται με την ισχύουσα φορολογική κλίμακα. Ο κατώτατος συντελεστής φόρου ανέρχεται σε 9% και επιβάλλεται μέχρι το επίπεδο ετήσιου εισοδήματος των 10.000 ευρώ. Πάνω από το επίπεδο ετήσιου εισοδήματος των 10.000 ευρώ και μέχρι τα 20.000 ευρώ επιβάλλεται συντελεστής φόρου 22%, πάνω από τα 20.000 και μέχρι τα 30.000 ευρώ επιβάλλεται πλέον συντελεστής φόρου 28%, ενώ πάνω από τα 30.000 και μέχρι τα 40.000 ευρώ εφαρμόζεται συντελεστής φόρου 36%. Για το τμήμα του ετήσιου εισοδήματος άνω των 40.000 ευρώ, ο συντελεστής φόρου ανέρχεται σε 44%.

- Οι δαπάνες που πραγματοποιούνται με ηλεκτρονικές πληρωμές (κάρτα, e-banking κ.λπ.) θα πρέπει να καλύπτουν το 30% του εισοδήματος του φορολογουμένου, με μέγιστο όριο το ποσό των 20.000 ευρώ. Οι φορολογούμενοι που δεν κατάφεραν να συλλέξουν τις απαιτούμενες αποδείξεις, με βάση τη φορολογική νομοθεσία, θα κληθούν να πληρώσουν έξτρα φόρο, ίσο με το 22% των αποδείξεων που λείπουν. Οι φορολογούμενοι που έχουν συμπληρώσει το 70ό έτος της ηλικίας τους αλλά και όσοι κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους, απαλλάσσονται από την κάλυψη του 30% του εισοδήματός τους με ηλεκτρονικές αποδείξεις.

- Τα ανήλικα ή ενήλικα τέκνα θεωρούνται εξαρτώμενα εφόσον το ετήσιο πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημά τους δεν υπερέβη εντός του 2023 τα 3.000 ευρώ ή τα 6.000 ευρώ αν παρουσιάζουν αναπηρία 67% και άνω. Ο αριθμός των τέκνων αυτών εμφανίζεται στον πίνακα 3 και στους κωδικούς 005-006 της φορολογικής δήλωσης, εφόσον τα στοιχεία τους αναγραφούν στον πίνακα 8 της δήλωσης.

- Στην περίπτωση εγγάμων που υποβάλλουν κοινή δήλωση, εκδίδονται ξεχωριστές βεβαιώσεις του φόρου και δύο εκκαθαριστικά σημειώματα, ένα για κάθε σύζυγο. Πιστωτικά ποσά του ενός συζύγου δεν συμψηφίζονται με τυχόν χρεωστικά του άλλου.

Eλεύθεροι επαγγελματίες

Tα ποσά του τεκμαρτού εισοδήματος θα είναι προσυμπληρωμένα στα έντυπα Ε1 και Ε3 της φορολογικής δήλωσης. Αυτό σημαίνει ότι οι φορολογούμενοι, πριν ξεκινήσουν τη διαδικασίας συμπλήρωσης της δήλωσής τους, θα δουν το ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα που θα τους έχει προσδιορίσει η ΑΑΔΕ και, ενώ έχουν τη δυνατότητα να δηλώσουν μικρότερο φορολογητέο εισόδημα, ο φόρος που θα κληθούν να πληρώσουν θα υπολογιστεί με βάση το τεκμαρτό εισόδημα. Το νέο σύστημα τεκμαρτής φορολόγησης ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και επιχειρήσεων προσθέτει κωδικούς στο έντυπο Ε3 για τον υπολογισμό του εισοδήματος που απέκτησαν το 2023.

Τα φορολογητέα εισοδήματα 735.320 ατομικών επιχειρήσεων εμπορίας αγαθών, παροχής υπηρεσιών και ελεύθερων επαγγελματιών θα προσδιοριστούν εναλλακτικά με αντικειμενικά κριτήρια για τη χρήση του 2023 και συγκεκριμένα με βάση υπολογισμού το ύψος των ετήσιων μεικτών αποδοχών ενός ιδιωτικού υπαλλήλου που λαμβάνει τον κατώτατο μισθό των 780 ευρώ τον μήνα, δηλαδή με αφετηρία υπολογισμού το ποσό των 10.920 ευρώ. Από εκεί και πέρα, προβλέπονται προσαυξήσεις του ποσού αυτού, ανάλογα με τα έτη λειτουργίας, το ύψος της δαπάνης μισθοδοσίας και τον τζίρο της επιχείρησης. Για επιχειρήσεις που λειτουργούν λιγότερα από τέσσερα χρόνια, το σύστημα δεν θα εφαρμόζεται, ενώ για επιχειρήσεις που λειτουργούν τέσσερα και πέντε έτη το ποσό των 10.920 ευρώ θα υπολογίζεται περιορισμένο στο 33% και στο 67% αντίστοιχα. Για επιχειρήσεις που λειτουργούν έξι χρόνια θα ισχύει ως βάση υπολογισμού του τεκμαρτού εισοδήματος το ποσό των 10.920 ευρώ. Για όσες επιχειρήσεις λειτουργούν από επτά έως εννέα έτη, το ποσό των 10.920 ευρώ θα προσαυξάνεται κατά 10% και θα διαμορφώνεται στα 12.012 ευρώ. Για όσες λειτουργούν από 10 έως 12 έτη, το ποσό των 10.920 θα προσαυξάνεται κατά 20% και θα ανέρχεται στα 13.104 ευρώ, ενώ για όσες λειτουργούν πάνω από 12 έτη θα προσαυξάνεται κατά 30% και θα εκτινάσσεται στα 14.196 ευρώ.

Εξαιρούνται οι αγρότες, οι εργαζόμενοι με «μπλοκάκια», οι ασφαλιστικοί σύμβουλοι που είναι συμβεβλημένοι μέχρι και με δύο ασφαλιστικές εταιρείες, οι εκμεταλλευτές ταξί με άδεια 25% και οι βαριά ανάπηροι, ενώ μειωμένα ποσά τεκμαρτών εισοδημάτων κατά 50% προ-

βλέπονται για αναπήρους από 67% έως 79%, για επιχειρήσεις σε μικρά χωριά και νησιά, για μονογονεϊκές οικογένειες και για πολυτέκνους. Τα νέα στοιχεία που θα πρέπει να συμπληρώσουν οι φορολογούμενοι έχουν να κάνουν με τα έτη λειτουργίας της επιχείρησης και το συνολικό ετήσιο κόστος μισθοδοσίας των υπαλλήλων, εφόσον η επιχείρηση απασχολεί προσωπικό. Παράλληλα, οι επαγγελματίες θα πρέπει να δηλώσουν:

- Εάν απαλλάσσονται από το νέο σύστημα φορολόγησης (πολύτεκνοι ή με αναπηρία 80% και άνω).

- Εάν δικαιούνται μείωση του ελάχιστου ετήσιου καθαρού εισοδήματος που θα προσδιοριστεί με το νέο σύστημα (έχουν έδρα σε μικρό χωριό, αναπηρία 67%-79% κ.ά.).

- Εάν εμπίπτουν σε κάποια κατηγορία που μπορεί να εξαιρεθεί από τον τεκμαρτό τρόπο φορολόγησης, όπως ασθενής νοσηλευόμενος, στρατευμένος, φυλακισμένος κ.λπ.

- Εάν επιθυμούν τον έλεγχο από την ΑΑΔΕ, για να επιβεβαιωθεί ότι πράγματι τα έσοδά τους είναι κάτω από τα ελάχιστα που ορίζει ο νόμος.

Ο νέος φορολογικός νόμος προβλέπει ότι κάθε ελεύθερος επαγγελματίας μπορεί να αμφισβητήσει το τεκμήριο της ελάχιστης αμοιβής, υπό την προϋπόθεση ότι θα ζητήσει τη διενέργεια ελέγχου από τις φορολογικές Αρχές για να αποδειχθεί η ακρίβεια της δήλωσής του για εισόδημα χαμηλότερο του τεκμαρτού. To τέλος επιτηδεύματος μειώνεται κατά 50% από το 2024 για όλους τους επαγγελματίες. Διαμορφώνεται στα 325 ευρώ, από 650 ευρώ. Για κάθε υποκατάστημα μειώνεται στα 300 ευρώ, από 600 ευρώ. Αντιθέτως, τέλος χωρίς την οριζόντια μείωση κατά 50% που ισχύει για όλους τους άλλους αυτοαπασχολουμένους θα πληρώσουν και φέτος οι εργαζόμενοι με «μπλοκάκι», εφόσον φορολογούνται με την κλίμακα των μισθωτών.

Ενοίκια

Τα καθαρά εισοδήματα από ακίνητα, δηλαδή τα ποσά που προκύπτουν από την αφαίρεση των δαπανών που εκπίπτουν από τα ακαθάριστα ποσά εισοδημάτων από ακίνητα, φορολογούνται αυτοτελώς, με κλίμακα στην οποία ισχύουν συντελεστές φόρου:

- 15% μέχρι το επίπεδο ετήσιου εισοδήματος 12.000 ευρώ.

- 35% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος από τα 12.001 έως τα 35.000 ευρώ.

- 45% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος πάνω από τα 35.000 ευρώ.

Επιπλέον, εφόσον ο φορολογούμενος που έχει αποκτήσει εισοδήματα από ακίνητα δηλώσει συνολικό ποσό ετήσιου ατομικού εισοδήματος άνω των 12.000 ευρώ, είτε μόνο από ακίνητα είτε και από άλλες πηγές, το συνολικό αυτό εισόδημα υπόκειται σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης.

- Παράλληλα, οι φορολογούμενοι με ανείσπρακτα ενοίκια δεν αρκεί να δηλώνουν στα έντυπα Ε1 και Ε2 της φορολογικής δήλωσης τα ποσά που δεν έχουν εισπράξει για να απαλλαγούν από τον φόρο. Θα πρέπει, πριν από το ετήσιο ραντεβού τους με την εφορία, να προχωρήσουν σε δύο κινήσεις για να μη φορολογηθούν για ανύπαρκτα εισοδήματα.

Ειδικότερα, θα πρέπει:

- Να έχουν εκδώσει εις βάρος του μισθωτή διαταγή πληρωμής ή διαταγή απόδοσης χρήσης μισθίου ή δικαστική απόφαση αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων ή να έχει ασκηθεί εναντίον του μισθωτή αγωγή αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων.

- Να καταθέσουν στην εφορία φωτοαντίγραφα των διαταγών, δικαστικών αποφάσεων που έχουν εκδοθεί ή αγωγών που έχουν ασκηθεί. Εάν δεν υποβληθούν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για τη δήλωση των ανείσπρακτων ενοικίων, τότε τα ποσά που έχουν δηλωθεί ως ανείσπρακτα εισοδήματα δεν θα ληφθούν υπ' όψιν και η εφορία θα προχωρήσει σε νέα εκκαθάριση της δήλωσης, φορολογώντας τα συγκεκριμένα ποσά.

Τα ενοίκια που δεν εισπράχθηκαν κατά τη διάρκεια του 2023, αλλά και ενοίκια που είχαν δηλωθεί ως ανείσπρακτα το προηγούμενο φορολογικό έτος και εισπράχθηκαν το 2023, θα πρέπει να δηλωθούν πρώτα στο έντυπο Ε2 και αυτομάτως θα μεταφερθούν στο Ε1.