Πάρτι κερδοσκοπίας από λαδέμπορες και μαυραγορίτες του κεφαλαίου

▸ Ένας στους τρεις αμείβεται με λιγότερα από τον βασικό μισθό

Για… χρυσό πουλάνε οι λαδέμποροι και τα σούπερ μάρκετ το ελαιόλαδο, καθώς το πολύτιμο αυτό προϊόν, το οποίο παράγει με επάρκεια η χώρα, βρίσκεται στο επίκεντρο του νέου κερδοσκοπικού πάρτι αυτή την περίοδο — κι ας μην έχει ξεκινήσει καν η περίοδος της φετινής συγκομιδής. Μόνο μέσα στον Αύγουστο η τιμή του σκαρφάλωσε κατά 35% και στα 13 ευρώ το λίτρο στο ράφι, ενώ μέσα στον Σεπτέμβριο πήρε κι άλλη αύξηση 8,7%. Ο λόγος, βέβαια, για το περσινό προϊόν που δεν δικαιολογεί την παραμικρή αύξηση σήμερα. Μάλιστα, εκπρόσωποι αγροτικών συνεταιρισμών εκτιμούν ότι εάν δεν υπάρξει παρέμβαση των ελεγκτικών αρχών στα επιχειρηματικά κυκλώματα που φουσκώνουν τις τιμές, το λάδι ίσως φτάσει να πωλείται και 20 ευρώ το λίτρο! 

Η ακρίβεια, ωστόσο, συνεχίζει να θερίζει γενικότερα στα τρόφιμα. Στο όνομα της αύξησης των τιμών σε κηπευτικά και λαχανικά, ακόμα και η απλή χωριάτικη έχει εκτιναχθεί πάνω από τα 9-10 ευρώ. Δηλαδή πωλείται έως και 9 φορές ακριβότερα από ό,τι αν κάποιος την φάει σπίτι του.  

Ενδεικτικό της κατάστασης πάντως που επικρατεί με πολλά βασικά αγροτικά προϊόντα στην Ελλάδα είναι ότι η χώρα μας κατέγραψε τη δεύτερη μεγαλύτερη αύξηση τιμών (κατά 21%) στην ΕΕ, το β’  τρίμηνο του 2023, πίσω μόνο από την Πορτογαλία. Σε επίπεδο ΕΕ, οι τιμές εκτινάχθηκαν σε εσπεριδοειδή (+89%), ελαιόλαδο (+48%), πατάτες (+38%), αυγά (+31%) και  χοίρους (+28%). Αντίθετα, οι τιμές των δημητριακών μειώθηκαν (-31%), ενώ πουλερικά (+4%) και γάλα (-2%) παρέμειναν πιο σταθερές. Κι αν οι αυξήσεις στην παραγωγή περνάνε άμεσα στο ράφι, οι μειώσεις τιμών στα παραπάνω είδη έχουν… παγώσει. 

Πληθωρισμός κερδών, εξαΰλωση μισθών από τις ανατιμήσεις

Γιατί όμως ενώ μειώθηκε σημαντικά το κόστος ενέργειας και οι διεθνείς τιμές πρώτων υλών, οι τιμές των ειδών πρώτης ανάγκης και των τροφίμων καλπάζουν; Το πρώτο στοιχείο είναι ότι οι καπιταλιστές στην παραγωγή και εμπορία τροφίμων είναι αδίστακτοι κερδοσκόποι με τις πλάτες της κυβέρνησης. Όπως είναι προφανές, δεν υπάρχει καμιά πρόθεση διερεύνησης του πώς διαμορφώνονται οι τιμές σε κάθε κρίκο της αλυσίδας των τροφίμων. Καμιά ελεγκτική αρχή δεν έχει εικόνα για τις τιμές στις εισαγωγές πρώτων υλών, την παραγωγή και τη μεταποίηση. Ο κάθε καπιτα-ληστής ορίζει ανενόχλητος όποιο ποσοστό κέρδους θέλει, ενώ συγκεκριμένο ποσοστό μεικτού κέρδους υπάρχει μόνο στη λιανική πώληση.

Το δεύτερο στοιχείο είναι ότι οι τιμές ανεβαίνουν όχι εξαιτίας αύξησης των μισθών, αλλά λόγω της δίψας των επιχειρήσεων για επιπλέον κέρδη. Μελέτη της Alpha Bank δείχνει ότι η αύξηση των κερδών αντιπροσώπευε πάνω από το 50% της αύξησης του γενικού επιπέδου των τιμών, ενώ η επίδραση των ονομαστικών μισθών ήταν έως και αρνητική το α΄τρίμηνο 2023. Σωρευτικά, δε, στην τελευταία τριετία, τα επιχειρηματικά κέρδη αυξήθηκαν 16%, ενώ το κόστος εργασίας μόνο 7%. Μιλάμε λοιπόν για πληθωρισμό κερδών, ενώ οι όποιες αυξήσεις μισθών εξαϋλώθηκαν μέσω των ανατιμήσεων. Κι όταν με βάση στοιχεία του ΕΦΚΑ (Δεκέμβριος 2022), ένας στους τρεις εργαζόμενους αμείβεται κάτω από τον βασικό μισθό (780 ευρώ μεικτά), ενώ ο μέσος μισθός παραμένει πολύ χαμηλότερα από τον αντίστοιχο πριν 12 χρόνια, μόλις 1.003 ευρώ μεικτά ή 21% πιο κάτω από τον μέσο μισθό του 2011, και όσοι εργάζονται με μερική απασχόληση επιβιώνουν με 427 ευρώ μεικτά.

Ν.Α.Ρ. για την Κομμουνιστική Απελευθέρωση Τρικάλων